Mężczyzna
- nazwa osobnika płci męskiej z rodzaju Homo.
Mężczyzna różni się od kobiety genetycznie, posiada chromosom Y, co warunkuje różnice budowy morfologicznej i anatomicznej oraz często zachowaniem, widocznym z różnych struktur społecznych w różnych epokach i formach kulturowych.
Anatomia mężczyzny
- Różnice w budowie anatomicznej między mężczyzną a kobietą dotyczą narządów płciowych oraz sylwetki ciała.
- Kobiety są zwykle drobniejszej budowy, o mniejszej masie mięśniowej i mniejszej masie ciała. Najbardziej charakterystyczną różnicą w sylwetce ciał obu płci jest szerokość miednicy (szersza w stosunku do reszty ciała u kobiet) i szerokość ramion (szersze w stosunku do reszty ciała u mężczyzn). Jest to wynik ukształtowanego się w procesie ewolucji dymorfizmu płciowego.
- Ze względu na działanie testosteronu, mężczyźni są bardziej owłosieni niż kobiety
Psychika mężczyzny
Teorie oparte na psychologii ewolucyjnej
Istnieje wiele dyskusji na temat różnic w psychice u statystycznego mężczyzny i statystycznej kobiety. Jeden z punktów widzenia wywodzi się psychologii ewolucyjnej , która zakłada, że różnice w rolach, jakie pełnili mężczyźni i kobiety w społecznościach pierwotnych, przyczyniły się do wykształcenia m.in. różnic płciowych.
Innym punktem widzenia jest podejście kulturowe, które zakłada, iż pozycje społeczne są narzucone w kulturze, w której wychowuje się chłopiec.
Społecznymi aspektami płci zajmuje się dziedzina gender studies. Jeszcze inne podejście mówi (teoria strukturalno-społeczna), że różnice w zachowaniach i cechach psychologicznych mężczyzn i kobiet mają swoje źródło w odmiennych rolach, jakie z konieczności pełnią zarówno kobiety (tylko kobieta może rodzić dzieci i karmić je piersią) i mężczyźni.
Różnice w psychice mężczyzny i kobiety
Różnice między mężczyzną a kobietą zmieniają się w czasie. Na przykład w zdolnościach matematycznych nie ma istotnych różnic między chłopcami a dziewczynkami do piętnastego roku życia. Powyżej tego wieku dziewczynki nieco lepiej rozwiązują proste zadania, jednak nie wykryto różnic w zadaniach bardziej złożonych. Jeśli porównywane są osoby (kobiety i mężczyźni) o wysokich zdolnościach ogólnych, to przewaga mężczyzn w uzdolnieniach matematycznych narasta. Okazało się także, że dawniej różnice w tych zdolnościach były znacznie większe niż dzisiaj. Jednocześnie jednak okazuje się, że przekonania ludzi co do różnic w uzdolnieniach matematycznych mężczyzn i kobiet są znacznie większe niż rzeczywiste różnice w tych uzdolnieniach (stereotyp płci). Ponadto należy zauważyć, że różnice te nie dotyczą każdego mężczyzny w porównaniu z każdą kobietą, a jedynie wskazują na większy odsetek mężczyzn niż kobiet (lub odwrotnie) lepiej uzdolnionych w określonej dziedzinie. Dlatego zdarzają się kobiety wybitnie uzdolnione matematycznie oraz mężczyźni wybitnie uzdolnieni np. w sztukach plastycznych. Danych o różnicach między płciami dostarcza więc porównanie nie jednostek, a odsetek osób każdej z płci wykazujących określone zdolności.
Zdolności poznawcze
Mężczyźni w porównaniu z kobietami wypadają lepiej w: zdolnościach przestrzennych (rotacje umysłowe, wyobrażenie przestrzeni, spostrzeganie przestrzeni). Gorzej w zdolnościach werbalnych (produkowanie mowy, błędy ortograficzne, zdolności językowe).
Wiele zależy tu od wieku badanych, statystycznego zdefiniowania pojęcia "istotna różnica" oraz do określenia poszczególnych typów zdolności.
Osobowość
Pod względem osobowości mężczyźni mają przewagę w: asertywności, samoocenie (małe różnice), zadowoleniu z własnego ciała.
Motoryka i zachowanie
Mężczyźni uzyskują znacznie lepsze wyniki w: prędkości rzucanego obiektu, długości rzutu, celności, skoku w dal, szybkości biegu, sile chwytu dłoni.
Męskość
Cechy tradycyjnie przypisywane mężczyznom w zachodnim kręgu kulturowym to:
- Gotowość do stosowania przemocy – mężczyzna postrzegany jest historycznie jako wojownik
- Odwaga, gotowość do ponoszenia ryzyka i żądza przygód, powiązana z niską refleksyjnością
- Siła fizyczna, chęć walki, duch konkurencji, grubiaństwo
- Dominacja, dążenie do władzy
- Samoopanowanie, nawet chłód
- Zdolności techniczne i organizacyjne
- Racjonalizm, myślenie abstrakcyjne, zatwardziałość
Do tego dochodzą inne cechy, które przypisywane są wprawdzie obydwu płciom, ale w bardzo odmienny sposób. Te cechy to: arogancja – u mężczyzn przejawiająca się w formie pogardzania, u kobiet – w formie lekceważenia, skłonność do przechwalania się – mężczyźni przechwalają się słownie, kobiety się stroją, chęć osiągnięć, świadomość władzy.
Ujęcie socjologiczne
Ponieważ w większości społeczności mamy do czynienia z dominacją mężczyzn, to cnoty są utożsamiane z cechami męskimi (łacińskie virtus – cnota – pochodzi od vir – mężczyzna).
W badaniach nurtu gender od czasu publikacji austriackiego socjologa Roberta W. Connella mówi się o męskości w liczbie mnogiej: to znaczy o męskościach. Connell poprzez analizy historyczno-kulturowe dowodzi, że w każdej kulturze nawet w tym samym czasie istnieją różne formy męskości. Ta forma, która w danej kulturze ma znaczenie dominujące, jest określana przez Connella jako męskość hegemonialna. Connell dał nowe impulsy do rozważań o płci i o męskości.
Męskość i zachowania społeczne omawiane są szerzej – także w porównaniach międzykulturowych – w socjologicznej teorii ról społecznych.
Zapraszamy do zapisania się na nasz newsletter !
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz